Als je wilt weten hoe je kunt voorkomen dat je baby of peuter vroeg wakker wordt dan is dit artikel interessant voor je. Onder vroeg wakker worden verstaan we 04:00 a 05:00 en eigenlijk alles (ver) voor 06:00. Veel ouders denken dat ze hun baby of peuter later naar bed moeten brengen om het vroege wakker worden op te lossen. Uit ervaring weten wij dat een latere bedtijd in veel gevallen niet de oplossing is. In dit artikel gaan we je meenemen in het vroeg wakker worden van baby’s en peuters.
In dit artikel vind je:
We krijgen vaak de vraag wat een geschikt moment is om ‘s ochtends wakker te worden voor een baby of peuter, maar er is geen juist antwoord. Het hangt af van de leeftijd van je kindje en het hangt af van hoe laat jij de dag wilt laten beginnen en eindigen.
Baby’s en peuters die ouder zijn dan 6 maanden en structureel (ver) voor 06:00 wakker worden, noemen we liefkozend vroege vogels. De meeste ouders vinden alles voor 06:00 te vroeg om de dag te beginnen. Wat belangrijk is om mee te nemen is dat 06:00 voor ons wellicht te vroeg is, voor veel baby’s en peuters is dit een realistisch tijdstip om de dag te beginnen.
De nacht is een spiegel van de dag. Éen van de grootste factoren bij vroeg wakker worden is de routine overdag. Baby’s en peuters hebben maar een bepaalde hoeveelheid nodig in een periode van 24uur. Dus als ze overdag te veel slapen kan het goed zijn dat de ‘s morgen vroeg(er) wakker worden, simpelweg omdat ze niet moe genoeg zijn. Je zou kunnen zeggen dat de slaap overdag slaap voor de nacht weg pakt.
Maar ook te weinig slaap overdag is een veelvoorkomende factor van vroeg wakker worden. Als je baby overdag niet genoeg heeft geslapen en erg oververmoeid was voor het slapen gaan, kan dit ook een vroege ochtend veroorzaken. Dit komt omdat wanneer een baby oververmoeid raakt, zijn lichaam wordt overspoeld met het stresshormoon cortisol, dat vergelijkbaar is met adrenaline of cafeïne. Hogere cortisolspiegels betekenen dat de slaap van je baby onrustiger en minder diep zal zijn, waardoor je kunt merken dat je baby in de nacht vaker en/of in de vroege ochtend wakker wordt. Dit kan per kindje verschillen en het ene kindje zal hier gevoeliger voor zijn dan het andere kindje.
Naast te veel of te weinig slaap, speelt ook de “slaapspreiding” een rol. De slaapspreiding is de manier hoe de dutjes overdag zijn ingedeeld. Met andere woorden bedoelen we dus de timing van de dutjes. Als het ochtenddutje van een baby te vroeg of te lang is, kan dit het wakker worden in de vroege ochtend zelfs activeren of versterken, omdat ze in wezen leren dat ze de gemiste nachtrust tijdens hun ochtenddutje kunnen inhalen.
Een late middagslaap die te lang of te dicht bij bedtijd is, kan ook leiden tot vroeg wakker worden, omdat je baby niet genoeg slaapdruk heeft opgebouwd om tot de ochtend in slaap te blijven.
De beste manier om zowel onder- als oververmoeidheid uit te sluiten is door je kindje een consistente dagindeling te geven waarbij de timing van de dutjes ongeveer iedere dag hetzelfde is. Baby’s en peuters zijn geen robots dus het zal echt niet elke dag precies hetzelfde lopen maar door ongeveer elke dag hetzelfde te doen voorkom je al een hoop. Ons eerste advies is om een routine te volgen die bij de leeftijd van je kindje past. Bekijk eens onze digitale slaapgids met voorbeeldroutines of de masterclass vroege vogels. Veel ouders geven aan dat door de overdag routine aan te passen en dus de dutjes net anders in te delen ze verbeteringen zien. Je kunt binnen onze routines natuurlijk spelen met een kwartiertje of halfuurtje later of eerder in bed omdat het goed kan zijn dat jouw kindje net wat meer of minder slaap nodig heeft. Hierbij kun je kijken naar het gedrag van je kindje en naar de vermoeidheidssignalen.
Is jouw routine spot on en wordt jouw kindje toch wakker in de vroege ochtend? Lees dan verder.
Er zijn ook andere factoren die zeker invloed kunnen hebben op het vroeg wakker worden. Een veelvoorkomende en onderbelichte factor is de temperatuur van (de kamer van) je kindje.
Baby’s zijn behoorlijk gevoelig voor te warm of te koud. Een veel voorkomende reden om vroeg in de ochtend wakker te worden, is dat ze het eigenlijk koud hebben.
Je baby inbakeren (voor baby’s jonger dan 5 maanden die nog niet rollen) of in een slaapzak is de beste manier om ervoor te zorgen dat ze de hele nacht lekker warm blijven. Het gebruik van een verwarming kan ook een goede optie zijn in koelere klimaten/seizoenen, zolang je de temperatuur maar kunt regelen met een thermostaat en de verwarming niet naast het ledikantje of bedje staat. Tussen 16-18 graden is de perfecte kamertemperatuur voor baby’s en peuters.
Andersom is het zo dat kindjes die het te warm worden ook eerder wakker kunnen worden. Rond de vroege uurtjes belanden kindjes in een lichte slaap en elke trigger kan dan zorgen voor vroeg ontwaken.
Als het weer lichter begint te worden ‘s ochtends merken veel ouders dat hun kindje ook vroeg wakker wordt. Omdat kindjes rond dit tijdstip in een lichte slaap zitten is de kans groot dat wanneer een baby wakker wordt, hij wakker blijft. Zeker wanneer er ook nog eens licht door de gordijnen schijnt.
Sommige baby’s zijn erg gevoelig voor daglicht dat hun kamer binnenkomt, omdat dit aangeeft dat het ochtend is en hun biologische klok in feite opnieuw wordt ingesteld. Dit kan dan de gewoonte creëren om vroeg in de ochtend wakker te worden.
Door verduisteringsgordijnen te gebruiken om een ​​volledig donkere kamer te creëren, kunnen ze denken dat het nog steeds midden in de nacht is en helpt het om het slaaphormoon melatonine door hun lichaam te laten stromen. Het gebruik van witte ruis kan je baby ook helpen om later in de ochtend te slapen, omdat het alle huishoudelijke of omgevingsgeluiden overstemt die hem zouden kunnen wekken.
Honger is een veelvoorkomende oorzaak van het wakker worden in de vroege ochtend bij jongere baby’s – vooral als ze niet eerder in de nacht wakker worden voor een voeding. Het komt ook vrij vaak voor bij baby’s van bijna 6 maanden die zich klaarmaken om met vaste voeding te beginnen of baby’s tussen 6-8 maanden die nog steeds vaste voeding krijgen.
Als je zeker weet dat je baby hongerig wakker wordt, behandel deze voeding dan als een nachtvoeding en bied een kleine voeding aan om hem te helpen weer in slaap te vallen tot een uur of 7 uur ‘s ochtends. Het aanbieden van een kleinere voeding bij dit wakker worden zorgt ervoor dat ze nog genoeg honger hebben bij de “ontbijt” voeding.
Wanneer je baby jonger is dan 6 maanden en maar één keer wakker wordt voor een voeding in de vroege ochtend, kan het aanbieden van een late voeding rond 22:00/23:00 uur ‘s avonds helpen om een baby net wat langer te laten slapen.
Als de slaapomgeving van je kindje goed, je nagenoeg zeker weet dat je te warm of te koud kunt uitsluiten én er geen sprake is van onder- of oververmoeidheid is het wellicht een advies om uit te sluiten dat je kindje wat onder de leden heeft zoals een griepje of ander ongemak. Zelfs als ze niet ziek lijken, zijn oorinfecties of keelpijn veelvoorkomende boosdoeners voor vroeg wakker worden (vooral als het vrij plotseling begint) en vertonen ze niet altijd andere duidelijke symptomen zoals koorts of verkoudheid.
Er zijn gevallen waarbij het vroeg wakker worden een gewoonte is geworden. Zeker wanneer je altijd de dag bent begonnen (uit bed halen, lichten aan, verschonen, ontbijten, televisie kijken etc) op het vroege tijdstip kan het zijn dat er dus een bepaalde associatie is ontstaan. Dit kan ook het geval zijn wanneer jij jouw kindje de laatste paar uurtjes bij jou laat slapen. Dit is niet “slecht” of “fout” maar kan wel het vroeg wakker worden in stand houden.
Wanneer je aan de slag gaat met bovenstaande punten en deze al dan niet oplost is de kans aanwezig dat het vroeg wakker worden blijft aanhouden. Wanneer je vermoedt dat jouw kindje, ouder dan 6 maanden, uit gewoonte vroeg wakker blijft worden, lees dan door.
Uitzoeken WAAROM je baby te vroeg wakker wordt, is de eerste stap om hem later in de ochtend te laten slapen. Als je eenmaal de oorzaak van het vroege wakker worden van je kindje hebt ontdekt en aangepakt is de kans groot dat je verbeteringen ziet.
Als het vroege ontwaken echter aanhoudt en je baby ouder is dan 6 maanden, is het mogelijk dat het een gewoonte is geworden om wakker te worden. In dit geval is het algemene advies om je baby of kind zo weinig mogelijk te stimuleren. Elke stimulatie kan zorgen voor “meer wakker worden”. Als je op deze leeftijd de kamer van je kindje binnen komt, kan dit verwarrend zijn en onduidelijk. Omdat de slaapdruk minder is dan in de avond en nacht is de kans klein dat jouw kindje weer in slaap komt. Daarnaast beginnen veel kindjes te protesteren zodra je weggaat omdat ze simpelweg denken dat de dag is begonnen.
Voor oudere peuters en kleuters die uit gewoonte ontwaken, kan het gebruik van een slaaptrainingsklok hen helpen te begrijpen wanneer het tijd is om op te staan ​​en de dag te beginnen.
Ondanks al je inspanningen is jouw baby of peuter toch wéér om 05:00 wakker geworden. Een paar praktische tips overzichtelijk op een rij:
Laten we eerlijk zijn: Niemand houdt van vroeg opstaan! Hopelijk heeft deze informatie je geholpen om het vroege vogel gedrag van je baby of peuter tot op de bodem uit te zoeken.
Wij gaan jullie aanbevelen aan iedereen met slechts slapers! Na ons consult sliep Abel na drie nachten volledig door. Zonder voeding en zonder huilen. Het is nu twee weken geleden dat ons consult is geweest en ik heb mijn energie overdag weer terug.
Wat waren we moe! Onze baby van 6 maanden wilde maar niet slapen 's nachts. Maar zoveel boeken over slapen...Zoveel artikelen... Zoveel informatie, die elkaar soms zelfs lijkt tegen te spreken?! Wij hadden behoefte iemand 1 op 1 te spreken met kennis en ervaring, die weet wat wel en niet werkt en ons concrete handvatten kon geven. Die ons gewoon even kon vertellen hoe het aan te pakken. En dat was precies wat Maxime van slaaptipsvoorbabys.nl ons aanreikte. Een duidelijk plan van aanpak, ruimte voor vragen en tips om het plan aan te scherpen of te tweaken waar het niet uitpakte zoals verwacht, en daarbij een betrokken houding. Ik had na het consult direct vertrouwen, en er was resultaat: onze zoon heeft geleerd dat het ok en veilig is als hij wakker wordt, en leert zichzelf steeds beter te kalmeren en zelf weer in te slapen. Hij slaapt een groot gedeelte van de nachten door tot 6 uur, en het is vast een kwestie van tijd tot dit nog ietsje later wordt.
Nog steeds zó blij en dankbaar dat we jullie hebben ingeschakeld. Vanaf zaterdag slaapt onze dochter van 1.5 weer minder goed in. Ik grijp dus weer terug naar de adviezen die we al een tijd geleden hebben gekregen en het gaat echt per dag beter. Jullie zijn de beste!
Marlies heeft ons ontzettend fijn geholpen! Onze zoon werd telkens erg vroeg wakker en dankzij het finetunen van zijn schema slaapt hij nu weer door t/m circa 06.45 uur. Superblij mee!
Heel fijn geholpen, na het telefonisch consult ontvang je tips op maat echt passend bij jou situatie. Veel tips, theorie en de slaapgids met voorbeeldroutine helpen ons enorm. Ons zoontje van inmiddels 8 maanden heeft al vanaf 4 maanden een top ritme! En slaapt vanaf 7 maanden door van ca 19u tot 7u. Ook fijn dat in de voorbeeld routine de momenten voor voeding zijn meegenomen!
Na ons telefonisch consult zijn wij meteen aan de slag gegaan met de tips van Fenna. Met resultaat! Na een dag of 3 sliep Sam (13 maanden) weer wat nachten door. Ook overdag gaat het nu veel beter. We zijn heel blij dat we deze stap gemaakt hebben! Wat een paar fantastische tips al niet kunnen doen.
Schrijf je in en ontvang slaaptips die passen bij de leeftijd van jouw kind!