Biologische klok van je baby
Baby’s en kinderen hebben veel baat bij ritme, regelmaat en structuur. Een duidelijke routine geeft een veilig en voorspelbaar gevoel en kan een positieve invloed hebben op het slaap- en eetgedrag van kinderen. Wanneer je je baby een routine wilt aanleren, is het belangrijk om rekening te houden met de biologische klok van je kind. Wat is de biologische klok precies en waarom is het belangrijk om hierop te letten bij een routine?
Wat is de biologische klok?
De biologische klok is onze interne klok, die wordt aangestuurd vanuit een speciaal gebied in onze hersenen. Deze interne klok werkt volgens een 24-uurs ritme, wat ook wel het slaap- en waakritme of het circidiaanse ritme wordt genoemd. Deze klok regelt niet alleen wanneer het tijd is om te slapen en ontwaken, maar bepaalt ook wanneer het tijd is om te gaan eten. Eigenlijk regelt de biologische klok al het verkeer in ons lichaam.
Licht en donker zijn spelen een belangrijke rol en het volgen van een dag- en nachtritme beïnvloedt de werking van de biologische klok. De hormonen melatonine en cortisol zijn hier vooral belangrijk. Naast licht en donker zijn ook eten en drinken en sociale interactie belangrijke factoren voor de werking van onze biologische klok.
Melatonine en cortisol
De biologische klok reguleert de aanmaak van diverse hormonen, waaronder melatonine en cortisol. Melatonine is het slaaphormoon en zorgt ervoor dat we slaperig worden. Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd en zorgt er juist voor dat we alerter worden. Melatonine en cortisol schommelen op en neer over een tijdsbestek van 24 uur, zoals in de onderstaande afbeelding te zien is.
Melatonine is overdag minder aanwezig en neemt in de loop van de dag en avond toe, waardoor je slaperiger wordt. De toename van cortisol start in de ochtend en daalt tegen de avond weer, wat inhoudt dat we overdag alerter zijn dan ‘s nachts. Ook is te zien dat in de loop van de middag de hoeveelheid cortisol scherp daalt. Dit zorgt voor de dip in energie die veel mensen halverwege de middag ervaren.Â
Deze hormoonschommelingen kan je lastig beïnvloeden, maar we weten wel dat licht en donker een rol spelen bij de aanmaak van melatonine en cortisol. Een gebrek aan licht stimuleert de aanmaak van melatonine, terwijl (dag)licht zorgt voor de aanmaak van cortisol. Dit zorgt ervoor dat we in het donker slaperiger worden en in het licht alerter.Â
De biologische klok van je baby
Hebben baby’s ook al een biologische klok? Pasgeboren baby’s hebben nog geen biologische klok, maar ontwikkelen deze vanaf ongeveer 8 weken na de geboorte. Door de afwezigheid van een biologische klok hebben jonge baby’s ook nog geen dag- en nachtritme.Â
Zodra de biologische klok zich begint te ontwikkelen, wordt het steeds belangrijker om een onderscheid te maken tussen de dag en de nacht. Eerder vertelden we al dat donker en licht invloed hebben op de aanmaak van melatonine en cortisol. Het kan enorm helpen om de slaapomgeving van je baby goed donker te maken en te zorgen voor voldoende (dag)licht tijdens de wakkertijd.Â
Maar er zijn meer manieren waarmee je je baby kan helpen met de ontwikkeling van de biologische klok en het aanleren van een dag- en nachtritme. Dit doe je door qua voeding, sociale interactie en slaap een verschil te maken tussen overdag en ‘s nachts. Meer informatie hierover vind je in het volgende artikel: dag- en nachtritme crëeren.
Biologische klok als onderdeel van de routine
Baby’s en kinderen hebben veel baat bij regelmaat en structuur. Dit zorgt voor voorspelbaarheid en geeft een veilig gevoel. Een routine volgen die rekening houdt met de biologische klok kan ervoor zorgen dat je baby beter slaapt, zowel ‘s nachts als overdag. Zo zorg je er namelijk voor dat je je kind in bed legt wanneer zijn lichaam wil slapen in plaats van dat je hem oververmoeid of niet moe genoeg in bed legt.Â
Ons advies is daarom om een routine te volgen die rekening houdt met de biologische klok en het ritme van je baby. Als je een duidelijke routine wilt volgen, maar geen idee hebt hoe zo’n routine eruit moet zien: in onze slaapgids met voorbeeldroutines vind je uitgebreide routines die rekening houden met de biologische klok, gemiddelde wakkertijden en het benodigd aantal slaapuren van je kind.
Onze favoriete producten
Gerelateerde slaaptips
Wat te doen als je baby of kind vroeg wakker wordt?
Heb jij een kindje dat structureel tussen 04.00-06.00 wakker wordt? En is je kind ouder dan zes maanden? Dan heb jij te maken met een zogeheten ‘vroege vogel’. Vind je deze vroege ochtend start frustrerend en/of wil je dit oplossen? Dan zit je hier goed. In dit artikel vertellen we je meer over de vroege vogels én geven we een paar gouden tips waar je direct mee aan de slag kunt. Ook vind je in dit artikel een video waarin wij wat meer uitleg geven over de oorzaken van kindjes die vroeg wakker worden. Als je een kind hebt die na 06:00 wakker wordt kun je natuurlijk ook mee lezen. Ook jij kan zeker wat aan deze tips hebben. Wel is het goed om je bewust te zijn dat 06:00 wakker worden een schappelijk tijdstip is. Misschien niet voor jou, maar wel voor je kind. Zeker als hij de nacht goed heeft geslapen. Kinderen die rond 06:00 wakker worden noemen wij dus geen vroege vogels. Oorzaken vroeg wakker worden kind Voordat we naar de oorzaken gaan, is het belangrijk om met je te delen dat kinderen door het biologische ritme (dat ze vanaf 8 weken ontwikkelen) sowieso minder diep slapen
Slapen: tips voor baby van 11 weken
Het slaapritme van een baby verandert regelmatig in de eerste maanden. Wat is een goed slaapritme voor een baby van 11 weken en wat kan je doen om je baby beter te laten slapen? Hoeveel slaap heeft baby 11 weken nodig? Hoeveel slaap heeft een baby van 11 weken overdag nodig? De meeste baby’s hebben op deze leeftijd steeds minder slaap nodig en kunnen langzaamaan langer wakker blijven tussen de slaapjes. Bij 11 weken slaapt een baby gemiddeld nog 5 uur overdag en is de wakkertijd ongeveer 1,5 uur – 1 uur en drie kwart. Dit zijn uiteraard slechts richtlijnen. Het is heel normaal als jouw baby op deze leeftijd langer of korter wakker is en meer of minder slaapt. De slaap- en wakkertijden worden steeds belangrijker op deze leeftijd. Door rekening te houden met de wakkertijd, voorkom je dat je baby oververmoeid raakt. Doet je baby vooral hazenslaapjes? Dit kan een teken zijn dat je hem juist te snel in bed legt. Een andere reden kan zijn dat je baby nog niet zelf in slaap kan vallen. Baby 11 weken: slapen met hulp van ritueel Wil je ervoor zorgen dat je baby van 11 weken zelf in slaap kan
Slaapregressie 12 maanden
De slaapregressie van 12 maanden kan heel uitdagend zijn. Je baby slaapt ineens niet meer goed, terwijl dat voorheen helemaal geen probleem was. Rond de 1 jaar kan slapen dan plotseling lastig worden. Dit kan te maken hebben met de vele otwikkelingen die je kleintje doormaakt. Er verandert van alles rond de leeftijd van 12 maanden, zowel in de slaapbehoefte als in de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. Al die veranderingen kosten energie, dus je kleintje kan het daar best zwaar mee hebben. Dit kan je onder andere terugzien in het veranderende slaapgedrag van je baby. Dit noemen we ook wel de slaapregressie van 12 maanden. Dus merk je rond de leeftijd van 1 jaar dat het slapen ineens lastig of anders is? Wij leggen je uit waar het mee te maken kan hebben. Je baby weigert het ochtenddutje Rond de leeftijd van 12 maanden is het meestal nog steeds nodig dat je baby zowel een ochtenddutje als een middagdutje doet. Toch kan je merken dat met name het ochtenddutje opeens lastiger wordt. Je kleine gaat het ochtenddutje dan opeens weigeren of je baby ligt het hele dutje klaarwakker in zijn bed. Veel ouders denken dan dat het ochtenddutje niet meer
Baby kreunt in slaap: of is het lachen of gillen?
Maakt je baby geluid tijdens het slapen? Veel kersverse ouders valt het op dat hun baby tijdens de slaap wel heel veel geluid maakt. Deze geluiden kunnen veel weghebben van kreunen, knorren, gillen of lachen. Waar komen al deze geluiden vandaan en wat betekent dit? Je baby maakt geluid tijdens het slapen Baby’s maken geluid en het is heel normaal dat je baby ook tijdens het slapen geluid maakt. Toch kan het voor ouders wat raar klinken als hun baby ineens allerlei vreemde geluiden maakt in zijn slaap. Enkele voorbeelden van geluiden zijn: Pasgeboren baby’s maken dus geluid in hun slaap en dit is als ouders even wennen. Als een baby veel geluid maakt in zijn slaap of beweegt, kan het zelfs lijken alsof hij wakker is terwijl hij in werkelijkheid nog lekker slaapt. Waarom maakt baby geluid in slaap? Ook al zijn geluiden in de slaap meestal niets om je zorgen over te maken, veel ouders willen wel weten waar dit kreunen, gillen, knorren of lachen vandaan komt. De geluidjes kunnen ontstaan door verschillende redenen. Zo kan het zijn dat je baby last heeft van de Moro-reflex en onrustig slaapt of misschien heeft je baby last van krampjes.
